TRADYCYJNY DOŻYNKOWY CHLEB
Kwintesencją żniw jest chleb. Jego cywilizacyjny wpływ pozostawia w tyle nawet wpływ piwa. Jest w zasadzie kulturowo uniwersalny. Europejczycy mają bochenki chleba, Meksykanie i niektóre kraje Ameryki Południowej i Środkowej tortille, południe Stanów Zjednoczonych chleb kukurydziany, Indie i Pakistan mają swój naan – odmiany, kształty i formy chleba są nieograniczone, tak jak artyzm jego wykonania.
Składniki:
¾ szklanki ciepłej wody,
1 opakowanie aktywnych drożdży,
1 łyżeczka soli,
1½ łyżki cukru,
1 łyżka roślinnego tłuszczu do pieczenia,
½ szklanki mleka,
3 czubate szklanki mąki,
113 g masła.
Rozgrzej piekarnik do 190°C. Do dużej miski wlej ciepłą wodę. Dodaj
drożdże i powoli mieszaj, aż do ich rozpuszczenia. Dodaj sól, cukier, tłuszcz
i mleko. Dobrze wszystko wymieszaj. Wsyp dwie szklanki mąki. W razie
potrzeby dodaj więcej mąki, po jednej łyżce stołowej naraz, aż ciasto zacznie
się przyklejać do łyżki.
Nie musisz wykorzystywać całej mąki. Może być jednak tak, że trzeba
będzie dodać jej więcej, niż podano w przepisie. Wszystko zależy od różnych
czynników, takich jak na przykład pogoda, dlatego też większość przepisów
na chleb podaje tylko przybliżoną ilość potrzebnej mąki.
Przełóż ciasto na stolnicę posypaną mąką i ugniataj je, dodając po
łyżeczce mąki, jeśli potrzeba, aż stanie się miękkie i gładkie, ale nie lepkie.
Wysmaruj miskę i formę do pieczenia masłem. Do miski przełóż ciasto
i pookręcaj nim, aby równomiernie ze wszystkich stron natłuścić naczynie.
Przykryj ciasto i pozostaw w ciepłym miejscu na godzinę. Po tym czasie
wyciśnij z niego powietrze, wyłóż na posypaną mąką stolnicę i ponownie
zagnieć.
Uformuj ciasto w bochenek i włóż do foremki wysmarowanej masłem.
Przykryj i pozostaw na około 30 minut. Przed wstawieniem ciasta do
piekarnika wykonaj ostrym nożem trzy nacięcia na górze. Następnie włóż
chleb do piekarnika i piecz przez około 45 minut lub aż uzyska złocistobrązowy
kolor. Wyłóż chleb z foremki i pozostaw do ostygnięcia na suszarce
lub czystej ściereczce do naczyń.
BRUSCHETTA
Jednym z płodów rolnych zbieranych jako ostatnie są piękne pomidory.
Czerwone, okrągłe i niezłomne – im więcej zrywa ich rolnik, tym więcej ich
rośnie. Dobry rok zazwyczaj kończy się desperackim podrzucaniem ich
w nocy na próg drzwi sąsiadów, karmieniem nimi niechętnych wiewiórek lub
przerabianiem ich na keczup w ilościach mogących rywalizować
z zawartością kontenerów do ładunków masowych.
Na szczęście pomidor to takie połączenie warzywa z owocem
o uniwersalnym zastosowaniu. Nadaje się doskonale do kremów i galaretek.
Ponadto dobrze się je dusi, suszy i świetnie wyraża się nimi pogardę dla
kiepskiego przedstawienia teatralnego.
Przygotowane w opisany sposób pomidory podawaj na opieczonych
kromkach chleba. Pasują również jako dodatek do zup, gulaszu i mięs.
Składniki:
1 szklanka pomidorów pokrojonych w kostkę,
½ szklanki oliwy z oliwek,
1 kubek świeżej bazylii (2 łyżki suszonej),
4 ząbki czosnku oraz 1 łyżeczka mielonego czosnku lub czosnek
w proszku,
1 łyżka cząbru (opcjonalnie),
czarny pieprz do smaku,
parmezan (opcjonalnie).
Rozgrzej piekarnik do 175°C. Pokrój pomidory w kostkę i umieść je
w naczyniu do pieczenia. Dodaj oliwę i zioła. Mieszaj aż do całkowitego
połączenia składników. Wstaw do piekarnika na 10–15 minut. Jeśli chcesz,
dodaj czarny pieprz i parmezan. Podawaj na tostach, krakersach lub na
czymkolwiek innym, wedle własnej fantazji.
OGÓREK W MIODZIE
Ten smakołyk wywodzi się z tradycji polskich dożynek (Święto Plonów).
Chociaż ci, którzy lubią polskie potrawy, zwykle kojarzą je z pierogami,
kiełbasami i kapustą, to polskiej kuchni bliskie są również liczne warzywa.
Szczególnie często pojawiają się ogórki; łagodzą smak kapusty kiszonej,
zamieniają się w cudowne korniszony, mogą nawet sprawić, że woda stanie
się odrobinę smaczniejsza.
Składniki:
ogórek,
miód lub syrop klonowy,
sól (opcjonalnie).
Przed obraniem ogórka odkrój jego końce. Odciętą końcówką pocieraj
okrężnymi ruchami koniec ogórka, aż wycieknie z niego mleczna pieniąca się
ciecz. W ten sposób zmniejszysz goryczkę warzywa. Zrób to samo na drugim
końcu ogórka, a następnie opłucz go, a odkrojone końce wyrzuć. Obierz
ogórek i przekrój wzdłuż na ćwiartki. Skrop miodem (w przypadku wegan –
syropem klonowym). W razie potrzeby dodaj szczyptę soli. Podawaj od razu.
CASSEROLE Z FASOLKĄ SZPARAGOWĄ
Fasolka szparagowa zalicza się do kategorii tych warzyw, które po zebraniu
ponownie odrastają. Na szczęście dobrze się ją zamraża – blanszuj ją przez
minutę, a następnie zapakuj do szczelnego plastikowego woreczka.
W ostatnich latach niektórzy żądni kulinarnych przygód kucharze odkryli, że
panierowanie i smażenie w głębokim tłuszczu dobrze konserwuje fasolkę
szparagową, chociaż taki sposób najlepiej zarezerwować na jedną okazję
w roku. Fasolka szparagowa, tak jak i pomidory, mogą zawładnąć twoim
życiem, dlatego ucząc się jeść ją jako danie główne, pomożesz w jej
rozpowszechnianiu. W tym przypadku do casserole potrzeba znacznej ilości
fasolki szparagowej.
Potrawy casserole są regionalnymi osobliwościami. Niektórzy kucharze
twierdzą, że każde warstwowe danie bez żelatyny można zakwalifikować do
casserole. W Minnesocie i Iowa twierdzą, że casserole jest rodzajem
zapiekanki. Z kolei Amerykanie ze Środkowego Zachodu rozróżniają te dwie
potrawy: zapiekanka zawsze zawiera warstwę makaronu. Zamiast makaronu
w Ameryce (oprócz jej północnych regionów) używa się skondensowanej
zupy grzybowej i ziemniaków, zazwyczaj pokrojonych w kostkę, a czasami
nawet mieszanki chipsów.
Poniższy przepis zawiera zasadę stratyfikacji, ale rezygnuje z wszelkiego
makaronu i grzybów. Jest idealny dla kogoś, kto lubi, kiedy fasolka jest
odrobinę chrupiąca.
Składniki:
450 g fasolki szparagowej;
1 zupa krem z pomidorów z puszki lub 1 szklanka naturalnego
niesłodzonego jogurtu (z mleka lub mleka sojowego);
1 łyżka chrzanu;
1 łyżeczka sosu Worcestershire [13];
¼ łyżeczki soli;
1 ząbek czosnku (posiekany);
¼ łyżeczki papryki w proszku;
1 szklanka zmielonych migdałów.
Rozgrzej piekarnik do 175°C. Umyj fasolkę i poobcinaj jej końce. Ułóż
w naczyniu żaroodpornym (20 × 20 × 8 cm) wysmarowanym tłuszczem.
W średniej misce wymieszaj krem z pomidorów, chrzan, sos
Worcestershire, sól, posiekany czosnek i paprykę. Uzyskaną miksturą polej
fasolkę i piecz pod przykryciem około godzinę. Wyjmij z piekarnika i posyp
danie na wierzchu migdałami.
FASOLOWE CHILI
W chili jest coś takiego, co po prostu oznajmia „jesień”. Jest to klasyczne
ciepłe danie, jedna z tych potraw, które sygnalizują spadające liście i sezon
nadchodzących obrzędów. Zapaleńcy tej potrawy twierdzą, że powinna być
wegańska. Jeśli jednak do tego fasolowego gulaszu dodasz mięso, otrzymasz
chili con carne.
Poniższy wegański przepis akcentuje fasolę i pieprz.
Składniki:
¼ szklanki oliwy z oliwek;
2 szklanki posiekanej cebuli;
6 posiekanych ząbków czosnku (zaoszczędzisz trochę czasu,
kupując słoiczek gotowego posiekanego czosnku);
2 łyżki chili w proszku;
2 łyżeczki suszonego oregano;
½ łyżeczki pieprzu cayenne (wersja dla tych, którzy lubią
pikantnie);
3 puszki czarnej fasoli (425 do 450 g), odsączonej;
½ szklanki płynu z puszki;
1 puszka (450 g) sosu pomidorowego.
W dużym garnku rozgrzej olej na średnim ogniu. Dodaj cebulę i czosnek;
podsmażaj, aż cebula zmięknie, czyli około 10 minut. Wsyp chili, oregano
i pieprz cayenne; mieszaj przez dwie minuty. Dodaj fasolę, odmierzoną wodę
z puszki po fasoli i sos pomidorowy. Doprowadź potrawę do wrzenia, od
czasu do czasu mieszając. Zmniejsz ogień na średni i duś do momentu, aż
smaki się połączą, a potrawa zgęstnieje, jednocześnie mieszaj od czasu do
czasu przez około 15 minut. Dopraw do smaku solą i pieprzem.
PIECZONE BURAKI
W ostatnich latach wyszła na jaw głęboko skrywana tajemnica: buraki
powinny być smaczne. Całe to marynowanie i gotowanie nie pozwalało
ludzkości cieszyć się tym cudem. Jednak dzięki lokalnym inicjatywom na
rzecz zdrowego żywienia udało się to zmienić. W menu pojawiły się pieczone
buraki, a do tego są smaczne.
Składniki:
dwa buraki (lub więcej),
ser feta,
orzechy włoskie.
Rozgrzej piekarnik do 230°C. Wyłóż blachę folią aluminiową. Opłucz buraki.
Odetnij zielone łodygi i odłóż na bok (liście buraków stanowią doskonały
składnik sałatek). Ułóż opłukane buraki na blasze i piecz, aż staną się
miękkie. Aby to sprawdzić, załóż rękawice do piekarnika i delikatnie ściśnij
jednego buraka. Pieczenie może potrwać od 45 do 90 minut. Kiedy buraki
staną się miękkie, wyjmij je z piekarnika i pozostaw na blasze do ostygnięcia.
Obierz buraki – skórka sama będzie odchodzić, kiedy naciśniesz ją palcami.
Włóż buraki do miski, wyrzuć obierki i folię aluminiową. Buraki pokrój na
kawałki, udekoruj serem feta oraz orzechami włoskimi i podawaj.
BURACZKOWE CIASTO
Oprócz tego, że nabierają słodkiego smaku po upieczeniu w piekarniku,
buraki stanowią wspaniały substytut masła i cukru do pieczenia ciasta.
Przefarbują wszystko na czerwono, chyba że użyjesz ich złotej odmiany.
Niniejszy przepis powstał w wyniku eksperymentowania z burakami na
słodko i jako danie główne. Czerwone buraki wyjątkowo dobrze pasują do
ciemnej czekolady.
Składniki:
1 szklanka obranych i upieczonych buraków,
2 szklanki mąki pszennej lub migdałowej,
½ szklanki kakao w proszku,
28 g gorzkiej czekolady (roztopionej),
1 szklanka melasy,
1 łyżeczka ziela angielskiego,
1 łyżeczka cynamonu,
1 łyżeczka imbiru.
Rozgrzej piekarnik do 190°C. Umieść wszystkie składniki w malakserze.
Mieszaj je, aż utworzy się konsystencja rzadkiego ciasta. Przelej je do
wysmarowanej tłuszczem foremki do pieczenia (33 × 23 cm). Piecz do
momentu, w którym wyjęta z ciasta wykałaczka lub widelec będą czyste.
Pieczenie może potrwać do 55 minut.
MASŁO JABŁKOWE
Jabłka są owocami jesieni, zwłaszcza w Europie i Północnej Ameryce.
Zaczynając od licznych mitów, czy to Edenu, czy Troi, a skończywszy na
korzyściach, jakie przynoszą w sezonie, są także niemal wymogiem na każdej
uczcie w czasie Mabon. Podobnie jak inne liczne jesienne plony, ich obfitość
może cię zaskoczyć – na szczęście wiele osób znalazło sprytne sposoby na
przyrządzanie z nich różnych rzeczy, które nie ograniczają się tylko do
zanurzania tych owoców w karmelu czy też robienia z nich cydru.
Składniki:
450 g słodkich jabłek (obranych, wydrążonych i pokrojonych);
2 łyżeczki sosu winegret z octem jabłkowym;
½ szklanki syropu klonowego;
¼ łyżeczki mielonego cynamonu;
⅛łyżeczki mielonych goździków;
⅛łyżeczki mielonego ziela angielskiego.
Włóż jabłka i winegret do dużego wolnowaru. Przykryj pokrywką, ustaw na
dużą moc i gotuj przez 8 godzin. Następnie przełącz wolnowar na małą moc
i kontynuuj gotowanie przez kolejnych 10 godzin. Po 18 godzinach
wymieszaj masę z syropem klonowym, cynamonem, goździkami i zielem
angielskim. Gotuj przez kolejne 4 godziny. Przełóż powstałe masło do
słoików i trzymaj w lodówce, aż się schłodzi.
PIECZONE JABŁKA
Składniki:
4 jabłka (wydrążone),
1 łyżka rodzynek,
1 łyżka syropu klonowego,
1 łyżeczka cynamonu,
1 goździk na jabłko.
Ułóż jabłka na talerzu odpowiednim do kuchenki mikrofalowej. Do
wydrążonej dziurki w każdym z nich wlej syrop klonowy, wsyp rodzynki
i przyprawy. Ustaw mikrofalę na dużą moc i podgrzewaj jabłka przez trzy
minuty. Podawaj od razu.
JABŁKOWE CHIPSY
Składniki:
6 łyżek cukru pudru,
2 jabłka odmiany Granny Smith.
Rozgrzej piekarnik do 110°C i wyłóż dwie duże blachy papierem do
pieczenia. Obsyp je równomiernie trzema łyżkami cukru pudru. Pokrój jabłka
w cienkie plasterki. Ułóż z nich jedną warstwę na blasze i posyp je
równomiernie pozostałym cukrem pudrem. Najpierw piecz na górnej półce
piekarnika, a po 2 godzinach i 15 minutach przełóż je na dolną półkę lub
wtedy, kiedy plasterki się zarumienią i zaczną robić się kruche. Wówczas
natychmiast wyłóż chipsy z blachy i odstaw na suszarkę do ostudzenia.
Chipsy jabłkowe przechowuj w szczelnym pojemniku w temperaturze
pokojowej przez dwa tygodnie.
PIECZONE ORZECHY NA OSTRO
Orzechy są do tego stopnia istotną częścią jesieni, że mają swoje własne
święto. W Anglii 14 września stał się dniem, w którym dzieci chodzą je
zbierać! To orzechobranie zostało nazwane „orzechowym szaleństwem”.
Podczas Mabon przewijają się migdały, pekany i orzechy włoskie, wszystkie
zawierające przyjazne białko i dobry tłuszcz. To, co najlepsze w orzechach,
możesz wydobyć za pomocą piekarnika lub malaksera.
Niniejszy przepis powstał po tym, jak wyjątkowo duża torba orzechów
zbyt długo przeleżała zapomniana w szafie. Orzechy można przechowywać
w nieskończoność, nawet po ich ugotowaniu, ale czasami potrzebna jest
przestrzeń jaką zajmują. Stanowią ciekawą alternatywę grzanek i krakersów
do zup i sałatek. Pół szklanki oliwy z oliwek może wydawać się nazbyt dużo,
ale tak nie jest – nadmiar oliwy jest najlepszym sposobem na to, aby
przyprawy dostały się we wszystkie zagłębienia orzechów.
Składniki:
½ szklanki oliwy z oliwek (lub oleju słonecznikowego),
1 łyżeczka chili w proszku,
1 łyżeczka czosnku w proszku,
1 łyżeczka papryki,
1 łyżeczka soli,
450 g orzechów.
Rozgrzej piekarnik do 175°C. W dużej misce zmieszaj oliwę z przyprawami.
Wetrzyj w orzechy, aż będą całkowicie nią pokryte. Rozłóż orzechy równo na
blasze do pieczenia. Piecz przez 8–10 minut lub dłużej, jeśli wolisz, aby były
bardziej zarumienione. Po wystudzeniu na ręczniku papierowym przechowuj
je w szczelnym pojemniku. Posłużą ci jako przekąska lub ozdoba.
MASŁO Z WŁOSKICH ORZECHÓW
Ta pożywna alternatywa dla innych rodzajów masła orzechowego jest bardzo
łatwa do przygotowania.
Składniki:
1 szklanka orzechów włoskich,
1 łyżeczka oleju z orzecha włoskiego.
Włóż do malaksera co najmniej jedną filiżankę orzechów włoskich i miksuj,
aż powstała mieszanina osiągnie maślaną/oleistą konsystencję. Aby wesprzeć
ten proces, dodaj mniej więcej łyżeczkę oleju. Masło przechowuj
w szczelnym pojemniku. Używaj do kanapek lub jako zamiennik masła
z orzeszków ziemnych.
SOS Z MIECHUNKI
Miechunka jadalna lub wiśnia peruwiańska rośnie dziko w pobliżu dróg
w niektórych częściach Stanów Zjednoczonych i dojrzewa na początku
jesieni. Jej owoce wyglądają podobnie do zielonych pomidorków
meksykańskich w osłonkach, jednak smakują całkowicie inaczej. Są słodkie
i niepowtarzalne, z cytrusową i truskawkową nutą. Wielu kucharzy dopiero
teraz odkrywa, co można z nich zrobić. Doskonałą propozycją jest sos
z miechunki jadalnej.
Składniki:
1 szklanka wody,
1 szklanka białego cukru,
1 łyżka ekstraktu z wanilii,
1 łyżeczka cynamonu,
¼ łyżeczki gałki muszkatołowej,
¼ łyżeczki mielonych goździków,
4 szklanki miechunki (bez osłonek).
Do rondelka wlej wodę, dodaj cukier, ekstrakt z wanilii, cynamon, gałkę
muszkatołową i goździki i nastaw na średni ogień. Doprowadź do wrzenia,
a następnie dodaj miechunkę i zamieszaj. Zmniejsz ogień i gotuj na wolnym
ogniu, aż miechunka stanie się transparentna. Ostudź miksturę, a następnie
przełóż do woreczków z suwakiem i zamroź lub wlej do gorących słoików,
pozostawiając około 0,5 cm pustej przestrzeni między zawartością słoika
a pokrywką. Zakręć słoiki, następnie włóż je do wrzącej wody na około 15
minut. Podawaj do biszkoptów, lodów, herbatników lub z jogurtem.
RELISZ Z GRANATÓW I MIĘTY
Persefona zjadła sześć nasion granatu i tyle wystarczyło, aby znaleźć się
w Hadesie. Ty jednak nie będziesz musiała cierpieć tak jak ona.
Jadalną częścią granatu są jego nasiona. Aby się do nich dostać, odetnij
górną część owocu. Następnie ponacinaj go po bokach – zobaczysz białe
oddzielające nasiona błonki. Podważ skórkę i usuń błonki, po czym po prostu
wyjmij nasiona i zjedz je razem z miąższem. Jeśli zechcesz użyć do tego
łyżeczki, sok wszędzie się rozchlapie!
Istnieje wiele sposobów na to, aby cieszyć się smakiem granatu: w postaci
ekstraktu jako sok czy też syrop albo w postaci całych nasion.
Składniki:
½ małej zielonej cebuli (posiekanej),
1½ szklanki nasion granatu (z około trzech owoców),
½ szklanki oliwy z oliwek,
1 łyżka świeżego soku z cytryny,
1 łyżka octu jabłkowego,
1 szklanka drobno posiekanej świeżej mięty.
W małej misce zmieszaj ze sobą zieloną cebulę, nasiona granatu, oliwę
z oliwek, sok z cytryny, ocet i posiekaną miętę; dopraw solą i pieprzem.
Schładzaj przez co najmniej jedną godzinę. Sos możesz przygotować dzień
wcześniej.
POMARAŃCZE Z MELASĄ Z GRANATÓW I MIODEM
Melasę z granatów można kupić w każdym sklepie ze specjałami
kulinarnymi. Jeśli jesteś weganką, miód możesz zastąpić syropem klonowym.
Składniki:
8 dużych pomarańczy odmiany nowelina; obierz ze skórki i usuń
białe błonki, a następnie pokrój pomarańcze w cienkie plasterki;
¼ szklanki miodu;
3 łyżki melasy z granatów;
½ łyżeczki mielonego cynamonu;
¼ łyżeczki soli;
8 dużych daktyli (bez pestek, posiekanych).
Do dużego półmiska włóż plasterki pomarańczy, nakładając lekko jeden na
drugi. W małej misce ubij miód, melasę, mielony cynamon i sól. Rozlej
powstałą masę równomiernie na pomarańcze. Posyp je posiekanymi
daktylami. Odstaw na bok w temperaturze pokojowej.
PASTA Z FIG I GRANATÓW
Składniki:
1½ łyżki oliwy z oliwek,
8 dojrzałych świeżych fig (bez łodyg i przepołowionych),
½ szklanki oliwek Kalamata (bez pestek i grubo posiekanych),
2½ łyżeczki melasy z granatów,
2 łyżeczki posiekanego świeżego rozmarynu,
½ łyżeczki białego octu,
½ szklanki orzechów włoskich (opieczonych i grubo
posiekanych).
Rozgrzej opiekacz. Na blasze rozłóż folię aluminiową. Rozprowadź na niej
pędzelkiem oliwę z oliwek. Delikatnie nałóż pędzelkiem na figi pół łyżki
oliwy z oliwek. Na blasze ułóż owoce odciętą stroną do góry. Opiekaj do
momentu, aż figi staną się lekko rumiane na brzegach, tj. około trzech minut.
Następnie ostudź je na blasze.
Zmiksuj w malakserze figi, oliwki, melasę z granatów, rozmaryn oraz
ocet. Posiekaj grubo figi i oliwki. Nie wyłączając malaksera, dodaj pozostałą
łyżkę oliwy. Dopraw do smaku solą i pieprzem. Przełóż do miski. Wymieszaj
z orzechami włoskimi. Odstaw powstałą pastę na dwie godziny
w temperaturze pokojowej, aby smaki wymieszały się ze sobą. (Można
przygotować pastę pięć dni wcześniej. Trzymaj ją w lodówce pod
przykryciem. Przed podaniem ogrzej ją do temperatury pokojowej).
Podawaj z chlebem, krakersami lub na plasterkach jabłek.
WYROBY ARTYSTYCZNE Z PLONÓW
W tego rodzaju sztuce do tworzenia obrazków zamiast farb używa się
kawałków roślin. Nasiona, ziarna i kawałki suszonych roślin można
wykorzystać do wykonania mozaiki lub rzeźby. Daje to możliwość
stworzenia całego szeregu różnych rzeczy z wszelkich nasion pozostałych
z ogrodu! Możesz użyć tego, co udało ci się samej wyhodować, do zrobienia
mozaiki upamiętniającej każdy ze zbiorów; osoby mieszkające w blokach
mogą zdobyć nasiona i suszone rośliny od lokalnych rolników i zrobić
mozaikę symbolizującą związek między ich miejscem zamieszkania a całą
społecznością.
Potrzebne będą:
nasiona w takich samych lub różnych kształtach i rozmiarach; jeśli
używasz jednego typu nasion, skup się na kształcie przedmiotu zamiast na
szczegółach; ryż, fasola, nasiona kukurydzy, słonecznika, kwiatów
ogrodowych oraz suszona słoma – to tylko kilka propozycji do wyboru;
płaska i sucha powierzchnia, jak na przykład karton, tablica, płótno lub
prawie każdy inny materiał; można też rozciąć pudełko po płatkach
śniadaniowych i wykorzystać karton jako podobrazie do mozaiki z nasion;
ołówek lub kawałek kredy;
pędzelek do farb;
łyżka;
klej rzemieślniczy;
utrwalający klej w sprayu do spryskania gotowego obrazka;
przewiewne miejsce do pracy.
Na wybranym podobraziu naszkicuj kredą lub ołówkiem zarys tego, co
chcesz utworzyć. Wypełnij obrys klejem, używając do tego pędzelka.
Delikatnie przyciskaj do kleju nasiona i rośliny. Każdą część obrazka można
zróżnicować, nakładając na nią inne rośliny. Na przykład jeśli chcesz
zobrazować rude włosy syreny, zrób je z soczewicy, a ogon z suszonego
zielonego groszku.
Niektórzy artyści lubią po wyschnięciu kleju pokolorować nasiona farbą.
Jeśli chcesz trwałego dzieła sztuki, spryskaj pracę klejem w sprayu po jej
wyschnięciu. Jeśli wolisz, aby twoje dzieło po sabacie Mabon wróciło do
natury i użyłaś biodegradowalnego podobrazia, możesz pociąć obrazek
i zakopać go w swoim ogródku lub doniczce, aby zobaczyć, co wykiełkuje
z nasion.
STRACH NA WRÓBLE
Ze wszystkich sabatów to właśnie do Mabon najbardziej pasuje słomiana
kukła. Należy ona do tej samej magicznej rodziny co szmaciane laleczki, ale
jest większa i często wykonana z materiału roślinnego.
Potrzebne będą:
stare ubranie – spodnie i koszula;
stare poszewki; nadadzą się również spożywcze torby plastikowe;
suszone liście jako materiał do wypchania;
kij o długości 1,8 m do 2,4 m;
kij o długości 1,5 m (jako poprzeczny drążek);
klamerki do ubrań lub agrafki;
sznurek;
marker.
Najpierw napełnij liśćmi plastikową torbę lub poszewkę. Będzie ona
głową stracha na wróble. Dół zepnij spinaczami, agrafkami lub zwiąż
kawałkiem sznurka. Następnie nałóż głowę na dłuższy kij, wpychając go
przez „szyję” aż do końca głowy. Od dołu kija nasuń koszulę (przez
kołnierzyk) aż do głowy. Przypnij ją agrafkami lub spinaczami. Aby
zlokalizować miejsce, w którym należy przymocować krótszy kij, wystarczy
przełożyć go przez rękawy koszuli. Za pomocą sznurka przywiąż kij i w ten
sposób powstaną ramiona.
Następnie wciągnij jedną nogawkę spodni na kij i podciągnij spodnie pod
koszulę. Przymocuj ją na brzegach i w pasie agrafkami lub klamerkami.
Zwiąż sznurkiem dół drugiej nogawki i wypchaj ją suszonymi liśćmi. Przełóż
kawałek sznurka przez przednią szlufkę pod koszulą. Owiń sznurek dookoła
i zwiąż w pasie. To samo zrób ze szlufką po drugiej stronie. Wbij kij
w ziemię, dzięki czemu będzie można wypchać stracha na wróble w pozycji
pionowej. Napełnij liśćmi rękawy koszuli i spodnie. Pozawiązuj wszystkie
otwory. Narysuj markerem twarz. Jeśli masz zamiar użyć stracha jako
rytualnej kukły, właściwy będzie poważny, a nawet nieco przerażony wyraz
twarzy. Przymocuj agrafkami kapelusz, szalik i inne pożądane akcesoria.
OLEJ NA ŚWIĘTO MABON
Możesz użyć tego oleju do namaszczenia swoich świec sabatowych lub
pobłogosławienia małych kukiełek zrobionych z wykorzystaniem mocy tego
dnia.
Potrzebne będą:
1 łyżka oleju słonecznikowego,
szczypta liści białej szałwii,
szczypta liści rozmarynu,
kilka pestek jabłka.
W szklanym słoju lub pojemniczku wymieszaj produkty. Postaw naczynie
na słońcu na dwa do trzech dni.
KADZIDŁO NA MABON
Niniejsze kadzidło jest sypkie, co oznacza, że wystarczy wymieszać zioła
i wsypać ich odrobinę na kadzidłowy węgiel lub do ognia.
Upewnij się, czy wszystkie zioła są wysuszone. Jeśli nie, rozłóż je na
blasze i włóż na 90 minut do piekarnika rozgrzanego do 120°C.
Potrzebne będą:
szczypta nagietka,
szczypta mięty,
szczypta szałwii,
2–3 goździki (wedle osobistych preferencji).
Wymieszaj szczyptę nagietka z taką samą ilością mięty i szałwii. Do
mieszanki dodaj dwa lub trzy goździki. Dopilnuj, by wszystkie zioła były
dobrze wysuszone przed ich zmieszaniem.
Przed użyciem słoik z kadzidłem przechowuj w chłodnym suchym
miejscu.
KĄPIEL NA ŚWIĘTO MABON
Rytualne kąpiele z dodatkiem ziół są formą przygotowania się osoby do
danego rytuału. Jeśli nie masz wanny, miksturą możesz polać głowę lub
natrzeć całe ciało.
Potrzebne będą:
1 łyżka szałwii,
1 łyżka rozmarynu,
1 łyżka rumianku,
gaza lub sitko o gęstych oczkach,
½ szklanki soli morskiej,
1 łyżka sody oczyszczonej,
olejek z drzewa sandałowego.
W rondelku na średnim ogniu przygotuj wywar z szałwii, rozmarynu
i rumianku. Gotuj na wolnym ogniu przez trzy minuty. Odstaw do
wystygnięcia, po czym przelej roztwór do plastikowego pojemnika lub słoika.
(Ze względów bezpieczeństwa – w łazience bywa ślisko, lepiej unikać szkła).
W oddzielnym słoiku wymieszaj sól morską z sodą. Dodaj kilka kropli
oleju z drzewa sandałowego. Kiedy będziesz gotowa do kąpieli, napuść wodę
do wanny. Zanim do niej wejdziesz, wlej miksturę z soli morskiej, a następnie
płynny roztwór.
Wymieszaj wodę w wannie, aż do rozpuszczenia kryształków soli.
Następnie wykąp się tak jak zwykle.
JABŁKOWE ŚWIECZNIKI
Jesień obfituje w jabłka, ale czasem torba jabłek to więcej niż rodzina jest
w stanie zjeść. Zamiast pozwolić zgnić owocom, nadaj ołtarzowi nieco
odświętnego wyglądu, dodając do niego świeczniki z jabłek. Po zakończeniu
możesz zjeść część jabłka pozbawioną wosku. Dobrze sprawdzają się świece
cienkie i stożkowate, wotywne lub podgrzewacze typu tealight – szczególnie
te dwa ostatnie rodzaje.
Potrzebne będą:
obieraczka do warzyw i owoców,
tyle jabłek, ile ci potrzeba,
łyżka.
Od spodu jabłka odetnij kawałek o grubości około 1 cm, tak aby uzyskać
płaską powierzchnię. Zrób nacięcie wokół zagłębionego na szczycie ogonka.
Następnie wytnij kawałek jabłka wokół linii nacięcia, tuż pod środkiem
ogonka. Weź łyżkę i wydrąż otwór, usuwając tyle miąższu, aby zmieściła się
w nim świeczka.
Pod koniec rytuału owoc wrzuć na kompostownik lub zjedz!
SZNUR MODLITEWNY Z ŻOŁĘDZI
Wiele rytuałów i zaklęć wymaga intonowanego śpiewu oraz wielokrotnych
powtórzeń. Czasami więc trudno jest zachować orientację. W takim
przypadku może się sprawdzić każdy system koralikowy lub paciorkowy,
dlatego święto Mabon prezentuje własne naturalne koraliki – żołędzie! Zbierz
tyle żołędzi ile potrzebujesz i podziel je na grupki. Często do śpiewu wybiera
się święte grupy liczb, takie jak trzy, siedem, dziewięć, trzynaście.
Potrzebne będą:
żołędzie (jak najwięcej),
sznurek,
mała wiertarka (odpowiednia będzie wiertarka ręczna),
nożyce.
Przygotuj określoną liczbę żołędzi, jaką wybrałaś dla swojego
modlitewnego sznura. Odetnij kawałek dla każdej przygotowanej kupki
żołędzi. Przewierć dziurę w żołędziach. Nawlecz wszystkie na sznurek
i zwiąż jego końce. Żołędzie na końcu sznurka można wypełnić dużą kroplą
gorącego kleju, aby w ten sposób zabezpieczyć je przed rozsypaniem.
ŻOŁĘDZIOWE LALECZKI NA SMUTECZKI
Potrzebne będą:
żołędzie,
woreczek ze ściąganymi uszami.
W Gwatemali dzieci i dorośli cierpiący na bezsenność wkładają do
małych woreczków niewielkie kolorowe laleczki. Osoba cierpiąca na
bezsenność wyjmuje laleczkę i opowiada jej o swoim jednym zmartwieniu.
Kiedy śpi, laleczka porywa owe zmartwienie. Gwatemalczycy nie są
jedynymi, którzy korzystają z odrobiny magii, by poradzić sobie ze swoimi
lękami; starożytni Grecy pocierali kamienie wielkości kciuka, co było
sposobem na złagodzenie napięcia.
Nasi przodkowie używali do magii tego, co mieli pod ręką, i my możemy
zrobić tak samo. Po prostu włóż do małego woreczka ze ściąganymi uszami
żołędzie – opowiedz każdemu, jak laleczce od smuteczków, po jednym
zmartwieniu. Jeśli jakiś żołądź zniknie, pomyśl, że poszedł załatwić dla ciebie
daną sprawę.
LAMPIONY Z JESIENNYMI LIŚĆMI
Świetne dla początkujących rzemieślników. Lampiony ze słoików na
przetwory zapewniają ochronę przed wiatrem, dekorację, a kiedy wypalą się
świeczki – pojemniczki na przechowanie świeczek!
Potrzebne będą:
słoik na przetwory,
klej rzemieślniczy,
suszone i sprasowane jesienne liście,
pędzelek.
Włóż liście między strony książki na kilka dni przed ich wykorzystaniem
w tym projekcie. Wnętrze słoika wysmaruj klejem. Delikatnie dociśnij do
niego liście tą stroną, którą chcesz, aby było widać je z zewnątrz. Biały klej
po wyschnięciu zrobi się przezroczysty, więc od zewnątrz słoika widoczny
będzie rzeczywisty kolor liści. Do ich wygładzenia na szkle możesz użyć
pałeczek.
Odstaw słoik do wyschnięcia kleju na około dwie godziny. Następnie
wsadź do środka tealight lub inną małą świeczkę. Pamiętaj, aby zwracać
uwagę na płomień w słoiku: liście mogą się zapalić, a szkło bardzo nagrzać!
PATYCZKOWE LUDZIKI
Pamiętasz patyczkowego ludzika? Proste kreski tworzyły części ciała, a kółko
na górze stanowiło głowę. Jeśli miałaś fantazję, dorysowywałeś kapelusz.
Teraz możesz zrobić takiego ludzika z prawdziwych patyczków! Całe ich
mnóstwo znajdziesz na ziemi podczas zbierania jesiennych liści do innych
prac – jest to wygodna alternatywa w porównaniu z umiejętnościami
potrzebnymi do wykonania kukły ze słomy.
Potrzebne będą:
5 patyczków o długości nie większej niż 15 cm;
można dodać liście, żołędzie lub płatki kwiatów;
klej (w pistolecie; dobry będzie także standardowy klej rzemieślniczy);
gazeta.
Zbierz do zrobienia patyczkowego ludzika gałązki, liście, korę oraz
innych naturalne materiały, które spadły na ziemię.
Na płaskiej powierzchni rozłóż gazetę. Połóż na niej jeden patyk. Kilka
centymetrów od siebie po lekkim skosie ułóż kolejne cztery patyki, które
będą przedstawiać ręce i nogi. Patyczki przyklej do gazety. Na górze
pierwszego dodaj liście i przyklej je, a także kwiaty, żołędzie i pozostałe
rzeczy. Możesz doczepić tzw. googly eyes („latające oczy”) lub użyć markera
do narysowania buzi. Ludzik może posłużyć jako magiczna laleczka, a nawet
miniaturowa kukiełka przedstawiająca czyjąś podobiznę. Dbaj o niego.
WIENIEC Z PRAWDZIWYCH LIŚCI
Tradycja ozdabiania wieńcami sięga aż do starożytnych Etrusków. W Etrurii
władcy zakładali je na głowy jak korony. Starożytni Grecy nosili je, aby
wskazać swój zawód i pozycję społeczną. Wykonywali również wieniec
utkany z płodów rolnych, a następnie wieszali go na drzwiach, gdzie zostawał
aż do przyszłego roku. Wieńce jawiły się także jako korona lub oznaka
zakończonych zbiorów podczas domowego świętowania zbiorów, więc chyba
pasowałoby zrobić podobny i powiesić go na swoich drzwiach! Taki wieniec
robi się z ususzonych jesiennych liści. Jest lżejszy niż tradycyjne warianty;
dlatego kiedy go powiesisz na drzwiach, być może trzeba będzie zastosować
wyjątkowo mocną taśmę dwustronną, aby dobrze się trzymał.
Potrzebne będą:
około 50 jesiennych liści;
duże naczynie – dobra będzie kwadratowa foremka do pieczenia ciasta;
rondelek, który zmieści się wewnątrz większego naczynia;
¼ szklanki gliceryny (pomaga zakonserwować liście);
½ szklanki wody;
klej lub igła, nożyczki i nici;
łyżka.
W większym naczyniu wymieszaj za pomocą łyżki wodę z gliceryną. Do
roztworu dodaj liście. Połóż na nie mniejsze naczynie. Pozostaw liście
w roztworze przez trzy dni. Na trzeci dzień wyjmij liście z roztworu.
Delikatnie osusz je szmatką lub ręcznikiem papierowym. Liście można
zostawić do wyschnięcia na dodatkowy dzień lub dwa. Sklej lub przyszyj je
nićmi, tworząc kształt okręgu. Zanim powiesisz wieniec, odłóż go do
przeschnięcia. Można go zostawić na kolejny rok, przechowując w pudełku
z arkuszami woskowanego papieru.
DZIENNIK WDZIĘCZNOŚCI
Mabon to okres celebrowania posiadania tego, co potrzebne, i mocno
wpasowuje się w Święto Dziękczynienia obchodzone w niektórych krajach.
Właśnie dlatego jest doskonałą porą roku na rozpoczęcie prowadzenia
dziennika wdzięczności. Raz dziennie zapisz w specjalnym zeszycie to, za co
jesteś wdzięczna. W niektóre dni będziesz wdzięczna za więcej niż jedną
rzecz. W inne będziesz musiała się wysilić, aby wymyślić chociaż jedną.
Zapisuj coś codziennie. Można także ozdabiać strony, rysować na nich różne
esy-floresy lub dodawać zdjęcia, opowiadania i anegdoty o rzeczach, za które
jesteś wdzięczna. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby wspomnieć o czymś, za co
czujesz wdzięczność, więcej niż jeden raz.
Wszystko, czego tak naprawdę potrzebujesz, to zeszyt i długopis. Możesz
użyć także innych odpowiadających ci rzeczy.
DEKORACJE NA ŚWIĘTO MABON
Dekorowanie jest sposobem na to, aby dostroić się do upływu pór roku, czy to
przez zmianę koloru świec na ołtarzu, czy też ozdobienie domu kolorami
jesieni. Sklepy są pełne asortymentu do sezonowych dekoracji: kupowanie
tego, co potrzebujesz do ozdobienia domu, może sprawić ci przyjemność.
Jednakże jeśli chcesz sprawić, aby ta tradycja była rzeczywiście ekspresywna,
to dzięki samodzielnemu wykonaniu sezonowych dekoracji sabat i dom
nabiorą o wiele bardziej indywidualnego charakteru. Prace ręczne są
szczególnie uwielbiane przez dzieci; to dobry sposób na zaangażowanie ich
w duchowe tradycje, które pozwolą im zrozumieć domowe rytuały
w praktyce.
Dekoracje na święto Mabon powinny odzwierciedlać główny nurt
jesiennych ozdób. Typowymi kolorami są zazwyczaj czerwień, żółć,
pomarańcz, zgaszona zieleń i brąz. Dominującymi motywami będą liście
i drzewa, a także pszenica, kukurydza, żyto i nasiona. Wszystkie naturalne
składniki, które jesienią spadają na ziemię, stanowią wspaniałe ozdoby na
święto Mabon. Niektóre osoby lubią w tym czasie korzystać z motywów
kornukopii [14]ze względu na jej związek z Mabon, a także dlatego, że uważa
się, iż swoim kształtem przyciąga ona urodzaj.
Inni ludzie wolą samodzielnie wykonać dekoracje, a ci bardziej
uzdolnieni manualnie nawet własnoręcznie stworzyć funkcjonalne
przedmioty do swoich praktyk. Zrobienie magicznych narzędzi jest godne
pochwały, ale nie jest wymagane. Dużo pomysłów dotyczących prac
ręcznych związanych z Mabon i jesienią możesz znaleźć w internecie.
W przypadku sabatów świętujących żniwa jedzenie stanowi podstawową
funkcję rytualną. Poganie nie tylko dziękują za płody ziemi, ale także składają
podziękowania bogom za ujawnienie ludziom tajemnic rolnictwa, aby mogli
w ten sposób przygotować się do zimy i przetrwać w najtrudniejszych
warunkach, jakie przyroda może zafundować.