środa, 17 maja 2017

Najsłynniejsze księgi magiczne

"A True and Faithful Relation of What Passed for many years between Dr John Dee and Some Spirits"

Przedługi tytuł tego dzieła można tłumaczyć jako "Prawidzwa i wiarygodna relacja z tego co zachodziło przez wiele lat pomiędzy doktorem Johnem Dee a pewnymi duchami". O barwnej postaci Johna Dee i jego medium Edwarda Kelleya, a także o pozostałych autorach ksiąg była mowa na moim blogu w poście o Magii Enochiańskiej. Książka, jak sam rozbudowany tytuł wskazuje, opisuje seanse spirytystyczne, w których brał udział autor.

"Agippa"

Legendarna księga czarnej magii. Podobno miała kształt i rozmiar ludzkiej postaci, a spisana była specjalnym czarnym inkaustem na dziewiczym pergaminie zabarwionym na kolor purpurowy. Miała zawierać niezliczoną ilość magicznych formuł, przepisów i opisów rytuałów.

"Albertus Magnus"

Albert wielki to trzynastowieczny scholastyk i obrońca chrześcijaństwa. Był autorem wielu książek na różne tematy, jednak zasłynął w kręgach okultystycznych dzięki księdze zwanej Abertus Magnus (jej pełny tytuł brzmi : "Największe sekrety zwierząt i kwiatów oraz kilka słów na temat kobiet"), rozpowszechnionej dopiero po jego śmierci. Autorstwo dzieła przypisywano się uczniowi Alberta, Tomaszowi z Akwinu, postaci nie mniej zajmującej. Tomasz z Akwinu żył we Włoszech w latach 1227-1274 był teologiem i filozofem, twórcą systemu filozoficzno-teologicznego nazwanego od imienia twórcy tomizmem, który stał się od 1879 podstawą oficjalnej filozofii kościoła katolickiego. Tomasza kanonizowano w 1323 roku, za życia zaś nosił miano Anielskiego Doktora, chociaż krążyły pogłoski, że na stare lata interesował się naukami magicznymi i alchemią. Prawdziwy autor "Albertus Magnus" nie jest jednak znany - księga może być po prostu kolejną średniowieczną kompilacją, z tym, że zebraną przez zdolnego i wykształconego redaktora w przeciwieństwie do większości współczesnych jej grimuarów. Księga zawiera rozdziały dotyczące talizmanów, magicznej mocy klejnotów, różnorakich zaklęć i wszystkiego tego, czego można się spodziewać po księdze magicznej. W wieku XVII pojawiła się księga zatytułowana "Albertus Minor" która pomyślana była jako ludowy odpowiednik swojej słwanej poprzedniczki. Księga zawierała niezawodne przepisy magiczne na nakłonienie krowy by dawała więcej mleka itp. Najbardziej wartościową częścią owego dzieła były rodziały przepisane wprost z książek Paracelusa.

Asyryjskie Tablice

660 glinianych tablic z VII wieku p.n.e. należące do rosyjskiego króla Asurbhanipala. ZAwierały przede wszystkim znane ówczesne metody leczenia za pomocą magicznych formuł, rytuałów oraz ziół, a nawet chirurgii. Autorzy tablic uważali iż choroby zsyłane były przez demony lub przez bogów.

"Awesta"

Inaczej "Zend-Awesta" to święta księga zoroastryzmu (mazdaizmu). Napisana jest w dialekcie wschodnioirańskim i pochodzi prawdopodobnie z VI wieku p.n.e. Za autora uważa się Zaratustrę twórcę mazdaizmu. Całość składa się z 21 tekstów.

"Bardo T'odrol"

Wielka księga naturalnego wyzwolenia poprzez zrozumienie, w kulturze zachodniej znana pod tytułem "Tybetańska księga umarłych". Księga zawiera instrukcje prowadzenia duszy zmarłego poprzez śmierć do kolejnego wcielenia lub nirwany. Opisuje także świat buddyjskich duchów i demonów, który podobnie do świata ludzkiego, jest snem i złudzeniem.

"Centuries astrologiques"

Najsłynniejszy chyba zbiór przepowiedni autorstwa Michaela de Nostre-Dame (Nostradamusa) żyjącego w latach 1503-1566 we Francji. Księga składa się siedmiuset rymowanych czterowierszy napisanych wysoce metaforycznym językiem, z których każdy przepowiada inne wydarzenia. Ich autor z zawodu był lekarzem i astrologiem. Według interpretatorów Nostradamus trafnie przepowiedział obie wojny światowe, władzę Hitlera, pontyfikat "słowiańskiego papieża", Wielką Rewolucję Francuską. a także ekpokę Napoleona. Już za życia jego przepowiednie cieszyły się wielką popularnością. Jego protektorką była królowa Katarzyna Medycejska, której przepowiedział trafnie śmierć męża Henryka II, oraz losy jej 9 dzieci, z których troje zasiadało później na tronie francuskim.

"Czarny Kur"

Słynny średniowieczny grimuar zwierający wiele bardzo praktycznych zaklęć pomocnych w życiu osobistym i gospodarskim, inwokacje, opisy rytów itp.

"Czerwony Smok"

Inny osławiony średniowieczny grimuar opisujący zaklęcia i ryty czarnej magii"

"Daemonolatria"

Tytuł ten tłumaczyć można jako "W służbie demonów". Księga wyszła spod pióra Nicolasa Remy około 1600 roku. Autor pełnił funkcję prokuratora generalnego w Księstwie Lotaryńskim, był wrogiem i oskarżycielem czarownic i dał się im we znaki w licznych procesach. Pośrednio i bezpośrednio skazał na męki i śmierć tysiące kobiet i dzieci, obecny był przy torturach i egzekucjach. "Daemonolatria" opisuje domniemane czyny skarżonych oraz kary, jakie ich słusznie w mniemaniu autora spotkały.

"De lapide philosophorum"

Księga "O kamieniu filozoficznym" to dzieło słynnego polskiego alchemika Michała Sędziwoja, o którym w okolicach Krakowa opowiada się rozmaite często wesołe legendy i przypowiastki. Jest to traktat alchemiczny, poruszjący problem poszukiwanego przez wszystkich alchemików kamienia filozoficznego, który posiadał moc zamianienia dowolnych substancji w złoto.

"De tripliciti vitae"

Autorem książki "O troistości życia" jest Marsilio Ficino. Uważa on, że dzięki astrologii i medycynie człowiek mógłby żyć długo i szczęśliwie. Medycyna miałaby czuwać nad zdrowiem psychicznym, natomiast astrologia troszczyć się o jego dusza, przyszłość, los, pomagać w poznaniu samego siebie oraz w podejmowaniu właściwych decyzji.

"Demonology"

Demonologię napisał w 1597 roku Jakub I Stuart, król Anglii i Szkocji, syn pięknej Marii Stuart. Jest to księga mówiąca wbrew pozorom nie o demonach, ale o czarownicach i czarostwie. Książka powstała na tle ówczesnych walk pomiędzy katolicyzmem i protestantyzmem, którą rozpoczął Henryk VIII zrywając z Rzymem i ustanawiając się głową Kościoła w Anglii. Walki pogłębiły się podczas panowania jego dwóch córek, Marii Tudor, przezwanej z powodu swej działalności na rzecz przywrócenia katolicyzmu Krwawą Mary oraz Elżbiety I Wielkiej, która opowiedziała się za protestantyzmem. W Demonologii król Jakub dowodzi, że Szatan sprzymierzył się z katolikami w celu zagarnięcia władzy nad światem, zaś prostestantów zmusza do uprawiania czarów. Sposobem walki z Szatanem, jest zdaniem autora, uśmiercanie heretyków i czwrownic.

"Divinae institutiones"

Dzieło "Podstawy nauki Bożej" zostało napisane przez Lucjusza Laktancjusza, pisarza chrześcijańskiego żyjącego na przełomie III i IV wieku n.e. nauczyciela synów cesarza Konstantyna Wielkiego. Autor twierdzi, że istnieją dwa rodzaje demonów, z których pierwsze to zbuntowane anioły, zaś drugie - dziecie demonów i ziemianek. To właśnie demony, aby wodzić ludzi na pokuszenie, dały im do rąk wszelkie zakazane nauki, takie jak wróżbiarstwo, astrologię, czy nekromancję.

"Egipska księga umarłych"

Dzieło będące zbiorem nakazów i zakazów religijnych oraz magicznych, które pozwalały duszom zmarłych na bezpieczne podróżowanie w zaświatach. Zawierało ono także mity, genealogię bogów, przykazania i prawa społeczne oraz religijne, a także sekrety kapłańskie. Księga ta była dziełem pilnie strzeżonym przez zazdrosnych o swoje tajemnice kapłanów. Maluczcy mogli poznać jej treść dopiero po śmierci, odczytując zwoje wkładane im do sarkofagów.

"El gran grimoiro del Papa Honorio"

Wielki grimuar papieża Honoriusza to kompedium średniowiecznej wiedzy o magii, zawierające opisy rytów, zaklęć i rekwizytów potrzebnych do uprawiania czarów. Pomimo jednoznacznego tytułu nie jest wcale pewne, kto naprawdę jest jego autorem. Księga ta cieszy się złą reputacją w kręgach cywilizacji zachodniej. Istniały uzasadnione podejrzenia, że opisy ofiar z młodych zwierząt to zawoalowana zachęta do czynienia ofiar z ludzi.

"Enchrydium Papieża Leona"

Tę księgę pełną zaklęć i formuł czarnej magii, inwokacji ciemnych mocy, opisów i czarnych  mszy, ale także egzorcyzmów, miał podarować cesarzowi Karolowi Wielkiemu papież Leon III (795 - 813), póżniejszy świety. Nie wiadomo, kto był je autorem. Księga została przetłumaczona z łaciny na francuski, angielski i niemiecki, zaś w pierwszym wydaniu na jej okładce widniał niezwykle potężny talizman, mający moc zarówno przyzwania, jak i odpędzenia wszelkich demonów.

"Enua Anu Enlil"

Księga sumeryjska, zawierająca w tytule imiona naczelnych bóstw, z przełomu II i I tysiąclecia p.n.e. stanowi zbiór mądrości i przepowiedni astrologicznych.

"Historia Naturalis"

Historia naturalna to jedno z najsłynniejszych dzieł Pliniusz Starszego, rzymskiego erudyty i uczonego. Składa się na nią 37 tomów zawierających całą dostępną wówczas wiedzę z zakresu fizyki, chemii, geografii, astronomii, medycyny, botaniki, zoologii i mineralogii, a także historii sztuki oraz nauk tajemnych. Autor, chociaż sam był przeciwny magii, podaje magiczne sposoby leczenia, receptury i inne informacje związane z czarami.

"Hollenzwang"

Autorstwo księgi zatytułowanej "Wezwanie piekła" przypisuje się Johannowi Faustusowi, postaci znanej między innymi z dramatu Goethego. Rzeczywisty Faust, postać niezwykle ciekawa i wszechstronna, żył na przełomie XV i XVI wieku w Niemczech. Najprawdopodobniej jednak dzieło to jest zbiorem opracowanym na podstawie różnych rozpraw traktujących o demonach, piekle, nekromancji, magii, przyzywaniu demonów powstałych w czasach w których żył Faust (a także wcześniej) napisanym przez kogoś zupełnie innego. Występuje w nim Mefistofeles, diabeł, który w sztuce Goethego był sługą czarownika.

"Kausika - Sutra"

To staroindyjski grimuar zawierający opisy praktyk magicznych, instrukcje dotyczące rytów, teksty zaklęć oraz informacje o różnorakich rekwizytach magicznych.

"Księga Henocha"

Księga ta czasami bywa tytułowana także "Księgą tajemnic Henocha" i jest jednym z najważniejszych dzieł w kabale.

"Lemegeton"

Księga ta nazywana jest też "Mniejszy klucz Salomona". Jest próbą kontynuacji lub uzupełnienia najsłynniejszej magicznej księgi europejskiej "Salomonis Clavicule". Znana jest od XVII wieku, jednak niektóre materiały pochodzą aż z wieku XIV. Księga składa się z pięciu części.

"Liber dictus Thesaurus Thesaurorum et Rosarium Philosophorum"

Pełny tytuł tego dzieła brzmi "Księga zwana skarbcem skarbców i różą filozofów". Autorem jest Arnold de Villanowa, zaś prezentowała ona filozofię, ideologię oraz cele różokrzyżowców.

"Liber magnum"

Zana także pod tytułem "Księga Twardowskiego". Autorem tej czternastowiecznej księgi jest Czech z Pragi Pavel Żidek. Zawiera nauki husytów, czeskiego ruchu religijno-społecznego założonego przez Jana Husa, który został potępiony i spalony na stosie w 1415 roku. Księga trafiła w XV wieku do Biblioteki Jagiellońskiej i przeleżała tam w ukryciu prawie 400 lat. Kiedy odkryto ją ponownie w XVIII wieku, została uznana za dzieło polskiego czarnoksiężnika Mistrza Twardowskiego, nadwornego maga Zygmunta Augusta.

"Magiae naturalis"

Magia naturalna to księga napisana w XVI wieku przez Jana Baptystę della Porta. Autor dokonuje w niej podziału czarostwa na magię czarnoksięską, służącą złym celom oraz na magię naturalną, służącą poznawaniu sił drzemiących w przyrodzie oraz wykorzystania ich do słusznych i prawych celów.

"Malleus maleficarum"

Młot na czarownice to jedna z najsłynniejszych (choć wcale nie pierwsza i nie ostatnia) ksiąg przeciwko magii i czarownicom, używana przez inkwizycję i sądy rozpatrujące procesy o czary. Autorami byli dwaj dominikanie z Kolonii, Heinrich Kramer i Jacob Sprenger z których jeden był teologiem, zaś drugi inkwizytorem. Fragment książki został tłumaczony z łaciny na język polski w 1614 roku przez Stanisława Ząbkowca i uzupełniony passusami z innych dzieł o podobnej treści. Młot na czarownice składa się z kilku części.Jedna z nich opisuje czyny zarzucane oskarżonym o czary, takie jak mordowanie noworodków, odbieranie krowom mleka, sprowadzanie powodzi, gradu, suszy, wichury i innych klęsk, wywołanie epidemii wśród ludzi i zwierząt, obcowanie z diabłem, ofiarowanie dzieci Szatanowi w plugawych obrządkach czy sprowadzenie śmierci i nieszczęść na poszczególne osoby. Kolejna część zawiera instrukcje opisujące w jaki sposób rozpoznawać czarownicę, jak postępować z nimi podczas przesłuchania, jak wymuszać zaznania i torturować, a także jak prowadzić procesy o czary oraz przykładnie karać (autorzy doradzali palenie na stosie). Księga ta jako stanowiąca podstawę w procesach czarownic przez wiele lat, stała się pośrednio przyczyną śmierci ponad miliona osób, z czego większość stanowiły kobiety. Zaznaczyć jednocześnie należy, że powstało wiele dzieł napisanych przez osoby światłe i rozsądne, które broniły niewinnych przed manipulacjami ze strony sędziów.

"Me"

Księga przeznaczenia w mitologii sumeryjskiej, w której spisano nie tylko instrukcje dotyczące odprawiania rytuałów magicznych oraz nakaza i zakazy społeczno-religijne, ale także przyszłe i przeszłe dzieje świata.

"O sympatii i antypatii wśród istot żyjących i kamieni"

Książka napisana przez greckiego autora Bolosa w III wieki p.n.e. Bolos był uczniem kapłanów egipskich i przeszedł wszystkie stopnie wtajemniczenia w ich sztuce. Dzieło zawiera receptury alchemiczne i formuły magiczne.

"Oneirociticon Artemidora"

Ten słynny sennik pochodzący z II wieku p.n.e. przypisywany jest Artemidowi Daldianosowi, greckiemu wróżbicie. Był popularny zarówno w starożytności i średniowieczu, jak i w czasach nowożytnych. Profesor Aleksander Krawczuk spisał współczesną wersję księgi zatytuałowaną Sennik Artemidora.

"Picatrix"

Jest to jeden z najstarszych zachowanych grimuarów średniowiecznych. Obecnie znana wersja to łacińskie tłumaczenie wersji arabskiej, która z kolei była tłumaczeniem orygianłu greckiego. W okresie średniowiecza Arabowie przechowali wiele zakazanych wówczas skarbów kultury antycznej i w ten sposób ocalili je od zniszczenia. Islam był bardziej tolerancyjny w stosunku do myśli metafizycznej czy filozoficznej. Dzięki temu uratowano niektóre dzieła Platona, Arystotelesa i innych klasycznych filozofów. Później dzieła greckie i łacińskie musiały zostać przetłumaczone z arabskiego. Dzięki temu renesansowa Europa ponownie odkryła swoje dziedzictwo. Picatrix to klasyczny grimuar wiedzy magicznej pełen zaklęć, formuł i rytuałów pozwalających na wywoływanie duchów, tworzenie potężnych talizmanów, odkrywanie ukrytych skarbów, pozyskiwanie względów ukochanych, rzucanie i odczynianie uroków itp. Omawia naturę duchów i demonów, głównie za pomocą argumentów szkoły neoplatońskiej. Neoplatoznim to ostatnia wielka szkoła filozoficzna antyku, stworzona w III wieku przez Plotyna. Doktryna łączy w sobie elementy różnych szkół filozofii starożytnej, zaś istotnym elementem jest nacisk położony na założenie, że ekstaza i przeżycia mistyczne mogą prowadzić do poznania. Picatrix uczy także sposobów komunikowania się z istotami pozaziemskimi. Książka jest bardzo trudna w lekturze, jej język jest wysoce metaforyczny i niezrozumiały. Jest jednak dziełe interesującym z powodu nieobecności w niej wątków chrześcijańskich, nadużywanych często w dziełach późniejszych. Dzięki temu możemy poznać przedchrześcijańską myśl magiczną oraz wnioskować na temat jej rozwoju w toku historii.

"Przestrogi duchowne sędziom, inwestygatorom i instygatorom czarownic potrzebne"

Księga pochodzi z drugiej połowy XVIII wieku i została napisana przez bernardyna Serafina Gamalskiego. Autor porusza w niej problem licznych nadużyć, bezprawnych poczynań i niesprawiedliwości sądów nad osobami posądzonymi o czary.

"Rękopis abisyński"

Księga ta zawiera zaklęcia, iwokacje, receptury i formuły, sposoby sporządzania amuletów i talizmanów oraz różne rytuały magiczne.

"Rosarium Philosophorum"

Traktat "O róży filozofów" dyskutuje kwestię kamienia filozoficznego i inne wątki alchemii. Dzieło to pochodzi z XVI wieku.

"Salomonis Clavicule"

Księga znana także pod tytuałmi "Prawdziwa księga magiczna" oraz "Tajemnica tajemnic". Autorstow tego najsłynniejszego chyba w tradycji magii europejskiej grimuaru, przypisuje się biblijnemu królow Salomonowi. Zawiera spis znanych w starożytnym świecie formuł, zaklęć i rytuałów magicznych. Księga krążyła i nadal krąży w niezliczonych wydaniach, została przetłumaczona na niemal wszystkie języki europejskie. Najstarszy egzemplarz napisany jest po grecku i pochodzi z VI wieku n.e. podczas gdy najnowsze wydania można kupić w okultystycznych księgarniach. W grimuarze znaleźć można instrukcje wykonania magicznego kręgu, przywołania duchów, korzystania z ich usług, sporządzania talizmanów, sygili, kwadratów magicznych itd. Oryginalna księga posługuje się symboliką hebrajską i egipską, jednak w późniejszych wersjach zmieniono ją na symbolikę chrześcijańską. Niektórzy tłumacze postępowali z nią bardzo dowolnie, w związku z tym trudno dziś o znalezienie wersji bliskiej oryginałowi. Pewna intrygująca wersja Kluczy Salomona nosi tytuł "Prawdziwa czarna magia" i zajmuje się szczegółowo ciemną stroną magii opisywanej w dziele oryginalnym.

"Szmaragdowa tablica"

To w rzeczywistości ogromny szmaragd pokryty formułami stanowiącymi podstawę alchemii i magii. Szmaragd miał znaleźć Aleksander Macedoński w Wielkiej Piramidzie, zaś autorem Tablicy jest prawdopodobnie Hermes Trismegistos. Na kamieniu wyryto podobno sekret kamienia filozoficznego oraz przesłanie autora : "Ponieważ to co jest na dole, jest takie samo jak to co jest na górze, zaś to co jest na górze jest takie samo jak to co jest na dole, to wszystko służy osiągnięciu jednego celu".

"Taumatologia"

Kolejne i ostatnie dzieło Jana Baptysty della Porta, prekursora magii naturalnej. Księga zawiera wiedzę z zakresu tej dziedziny, a więc astrologii, fizjonomii, magii miłosnej i leczniczej, a także opisy amuletów i talizmanów oraz demonów.

"The Case for Spirit Photography"

Artur Conan Doyle znany jest dzięki bohaterowi swoich powieści detektywistycznych o Sherlocku Holmesie, mniej nastomiast z powodu swoich zainteresowań spirytystycznych i metapsychicznych. Książka o fotografii astralnej omawia seanse spirytystyczne, na których robiono zdjęcia pojawiającym się zjawom.

"Zohar"

Pełny tytuł tej kabalistycznej księgi brzmi "Sefer ha-Zohar, Księga chwały". Autorstwo przypisuje się Szymonowi bar Jochajowi, uczonemu żyjącemu w II wieku n.e. oraz Mojżeszowi z Leon, hiszpańskiemu kabaliście żyjącemu w XIII wieku. Ostatnie teksty dopisano na początku XIV wieku, zaś po raz pierwszy księga ukazała się drukiem w połowie XVI wieku we Włoszech. Księga spisana jest głównie w języzku aramejskim, a także w hebrajskim. Według kabalistów "Zohar" to mistyczny komentarz do tekstów "Pięcioksięgu" dlatego nazywa się ją także "ukrytym midraszem".

"Zwój Ebersa"

Jest to zwój papirusowy, który odkupił od pewnego Araba w XIX wieku egiptolog Georg Ebres. Papirus ma ponad 20 m długości i zawiera spis receptur, lekarstw, opisy rytuałów i zaklęć przydatnych przy wyganianiu demonów oraz leczeniu rozmaitych chorób, a nawet opisy zabiegów chirurgicznych.